Nederlanders zijn dol op hun huisdieren. Uit onderzoek blijkt dat in de helft van alle huishoudens een huisdier rondloopt, vliegt of zwemt. Vooral honden en katten nemen een belangrijke plek in. Maar wat gebeurt er met deze trouwe viervoeters als een stel besluit uit elkaar te gaan? Het lijkt misschien een simpel vraagstuk, maar de verdeling van huisdieren kan voor de nodige emotionele en juridische spanningen zorgen.

Hoewel we onze huisdieren vaak zien als familieleden, beschouwt de wet ze als eigendom. Dit zorgt voor een tegenstelling: je deelt je leven met Fikkie, maar op papier is hij niet meer dan een meubelstuk. Dat strookt niet met hoe de meeste mensen hun huisdier zien. Gelukkig heeft de wet hier oog voor, en sinds 2013 is in de Nederlandse wet vastgelegd dat dieren geen ‘zaken’ zijn. Dit is vooral symbolisch, want verder worden dieren nog steeds volgens de regels van eigendomsverdeling behandeld.

Bij een scheiding komt de vraag: van wie is Fikkie eigenlijk? De verdeling van het huisdier volgt dezelfde route als bij andere bezittingen. Als het dier tijdens het huwelijk is aangeschaft en er is sprake van een gemeenschap van goederen, behoort Fikkie tot het gemeenschappelijke vermogen. Is er echter sprake van huwelijkse voorwaarden of is het dier vóór het huwelijk door een van de partners gekocht, dan kan het huisdier tot het privévermogen behoren.

Dit kan leiden tot emotionele discussies. Wie betaalde voor Fikkie? Op wiens naam staat de chip? Bij wie verblijft het dier nu? Als beide partijen claimen recht te hebben op het huisdier, kan de rechter uiteindelijk een beslissing nemen. Maar die rechter kijkt niet naar wie de sterkste band met het dier heeft, enkel naar wie de eigenaar is op basis van documenten.

En wat als Fikkie ‘gedeeld’ moet worden? Hoewel je je ex-partner misschien liever nooit meer ziet, kan een gezamenlijke zorgregeling voor het huisdier soms de oplossing zijn. Dit moet dan wel goed vastgelegd worden, met afspraken over wie de kosten voor voeding, verzorging en eventuele medische zorg draagt. Een officieel huisdierenplan kan voorkomen dat je later opnieuw in de rechtbank belandt.

Huisdieren zijn voor veel gezinnen niet zomaar een bijkomstigheid. Ze kunnen zelfs een belangrijke rol spelen in het emotioneel ondersteunen van kinderen tijdens een scheiding. Toch wordt dit vaak over het hoofd gezien tijdens het regelen van de scheiding. In een tijd waarin de rechtbanken al overbelast zijn, kan het goed regelen van de verdeling van huisdieren ook helpen om verdere juridische conflicten te voorkomen.

Dus, of je nu hond, kat of parkiet hebt: bij een scheiding is het verstandig om duidelijke afspraken te maken over jullie geliefde huisdier. Het voorkomt niet alleen verdriet, maar ook veel gedoe in de toekomst.